Aнтиокcидaнттap мөлшерінің өзгepуі нeгiзiнде жүгepi дәндepiнің өну peжимдepiнің мaтeмaтикaлық модeлін құpу

Abstract

Стaтиcтикaлық өңдeу жүгepi дәндepiн өндipу нәтижeлepiн тeмпepaтуpa мeн өндipу уaқытынa cәйкecтeндipiп, өнiмнiң биологиялық жәнe тaғaмдық құндылығын apттыpa отыpып тeхнологиялық пpоцecтepдi оңтaйлaндыpудың пapaмeтpлepiн мaтeмaтикaлық cипaттaп, ғылыми нeгiздeугe мүмкiндiк бepдi. Зерттеу нәтижелері 24°C температурасында өсіру кезінде антиоксидантты белсенділік 18 және 30°C-тан жоғары болғандығын көрсетеді. 24°C температурада, 5-ші күндегі барлық гибридтерде антиоксиданттар максималды белгі-ге жетеді. Зерттелген гибридтердің «Арман 689» жүгерінің бесінші күні 24 °C температу-расында АО бақылаумен салыстырғанда 3,1 есеге (68%) артты. Сонымен қатар, «Тұран 480 СВ» гибридінде - 3,2 есеге (68,7% -ға), «Турген 5/87» гибридінде - 4,2 есеге (76% -ға) өсті. «Тұран 480 СВ» және «Турген 5/87» гибридтерімен салыстырғанда, «Арман 689» гибридінде АО мөлшері 1,3 және 1,03 есе, тиісінше 22,8 және 2,9% жоғары болды. Алынған нәтижелер бойынша математикалық әдіс арқылы жүгерінің өну моделі құрылды.

Статистическая обработка экспериментальных исследований позволила научно обос-новать и математически описать оптимизацию параметров технологического процесса при взаимном влиянии температуры и продолжительности проращивания на изменение биологической и пищевой ценности зерна кукурузы. Результаты исследований показали, что при температуре проращивания 240С антиоксидантная активность показывает наиболь-ший результат, чем при 18 и 300С. При температуре проращивания 240С все приведенные показатели на 5 сутки достигают максимальной отметки. Из исследованных гибридов при температуре 240С на пятые сутки проращивания в кукурузе «Арман 689» повысилось ССА в 3,1 раза (на 68 %) по сравнению с контролем. При тех же условиях, в гибриде «Туран 480 СВ» ССА повысилось в 3,2 раза (на 68,7 %), в гибриде «Турген 5/87» - 4,2 раза (на 76 %). По сравне-нию с гибридами «Туран 480 СВ», «Турген 5/87» в гибриде «Арман 689» ССА выше в 1,3 и 1,03 раза, соответственно в 22,8 и 2,9 %. На основе полученных данных построена математи-ческая модель, позволяющая оптимизировать режимы проращивания кукурузных гибридов.

Statistical processing of experimental studies allowed to scientifically substantiate and describe mathematically the optimization of the parameters of the technological process with the mutual influence of temperature and the duration of germination on the change in the biological and nutritional value of maize corn.The research results showed that at the germination temperature of 24 °C, antioxidant activity shows the highest result than at 18 and 300 ° C. At a germination temperature of 24 °C, all of the above figures at day 5 reach the maximum mark. Of the studied hybrids, at a temperature of 24°C on the fifth day of germination in “Arman 689” corn, the SSA increased by 3.1 times (68%) compared with the control. Under the same conditions, in the hybrid “Turan 480 SV”, the SSA increased 3.2 times (by 68.7%), in the hybrid “Turgen 5/87” - 4.2 times (by 76%). Compared with the “Turan 480 CB” and “Turgen 5/87” hybrids, in the “Arman 689” hybrid, the SSA is 1.3 and 1.03 times higher, respectively, 22.8 and 2.9%. Based on the data obtained, mathematical model of germination of corn hybrids.