Мақалада бу өндіру қазандығындағы бу қысымы мен қазандыққа берелетін жанармай мөлшерінің
араларындағы аналитикалық тәуелділік (математикалық модель) алынған. Математикалық модель
«жанармай – қазандықтағы бу қысымы» каналы бойынша тәжрибелік жолмен алынған сипаттамаға
сүйене отырып анықталған. Тәжрибелік сипаттама өз кезегінде М.П. Симою және Е.П. Стефани тәсілі
арқылы өңделеді. Бу қазандығындағы будың өзгеру динамикасы Matlab (Simulink) модельдеу ортасында
модельденген. Мақалада келтірілген нәтижелер бу өндірудегі бу қысымын тұрақтандыру жүйесін құруда
қолданыс табады. Дәлірек айтсақ, автоматты реттеуіштің орнықтылық аймағын тұрғызуда, сол
сияқты, технологиялық процесстерге қойылатын талаптарды қанағаттандыратындай реттеуіштің
баптау параметрлерінің оптималдық мәндерін есептеуде пайдаланады.
В статье получена аналитическая зависимость (математическая модель) между давлением
пара на выходе парового котла и топлива, подаваемого в котел. Математическая модель определена
на основе характеристик, полученных экспериментально по каналу «топливо - давление пара в
котле». Обработка экспериментальных данных осуществлена методом М.П. Симою и Е.П. Стефани.
Динамика изменения давления пара в паровом котле моделируется в среде моделирования Matlab
(Simulink). Полученная модель будет использована при разработке автоматической системы
регулирования процесса парообразования. В частности, при установлени и области устойчивой
работы регулятора, при выборе оптимальных значений параметров настройки регулятора,
удовлетворяющих заданные показатели качества технологических процессов.
The article provides an analytical relationship (mathematical model) between the steam pressure at the
exit of the steam boiler and the fuel supplied to the boiler. The mathematical model was determined on the basis
of the characteristics obtained experimentally through the channel "fuel - steam pressure in the boiler". The
experimental data were processed by the method of M.P. Simo and E.P. Stephanie. The dynamics of the change
in steam pressure in a steam boiler is simulated in the Matlab (Simulink) simulation environment. The resulting
model will be used to develop an automatic control system for the vaporization process. In particular, when
establishing the region of stable operation of the regulator, when choosing the optimal values of the tuning
parameters of the regulator that satisfy the given quality indicators of technological processes.
