Клетка мембраналарының күйіне гербицид әсерін зерттеу

Abstract

Биосфераға антропогенді әсердің ауыртпашылығы жаһандық экологиялық мәселе болып табылады. Қоршаған ортаның қолайсыз өзгерістерін туғызатын химиялық факторлардың бірі пестицидтер болып табылады. Ауылшаруашылық мәселелерді шешу мақсатында енгізілетін пестицидтер қоршаған ортада жинақталып, трофикалық тізбектермен берілу арқылы адам денсаулығына кесірін тигізбей қоймайтыны мәлім. Пестицидтердің туғызатын эффектілерінің алуан түрлілігіне қарамастан тірі организмдерге әсер етуінің молекулалық механизмдері көп зерттелмеген. Заманауи ғылым көзқарасы бойынша ксенобиотиктардың тірі ағзаға улы әсерінің негізінде түрлі тканьдерде липидтердің асқын тотығуына алып келетін бос радикалдардың түзілуі жатады. Гербицидтер – пестицидтерге жататын аз зерттелген қосылыстар тобы. Мақалада «Аргумент » гербицидінің ми, бауыр, бүйрек және қандағы липидтердің тотығуына әсерін in vitro жағдайында зерттеу нәтижелері берілген. Жасалған жұмыс барысында гербицид барлық зерттелген нысандарда липопероксидация процесін жоғарылатып, эритроциттердің осмостық резистенттілігін төмендететіндігі және де оның әсері дозаға тәуелді түрде болатыны анықталды.

The anthropogenic impact on the biosphere is a global environmental problem. One of the major man-made chemical factors that cause adverse changes in the environment, pesticides are to be introduced into the environment for solving agricultural problems and are able to circulate and accumulate in it. Passing through the food chain, they get into the body and may pose a threat to his health. Common molecular mechanisms of action of pesticides on living organisms are not well understood, although it is known that a large number of effects caused by them. In connection with modern ideas at the heart of the toxic effect of xenobiotics on the body is the process of intensification of free radicals causing oxidative stress. Herbicides, it is one of the little-known compounds related to pesticides. The work was to study the effect of systemic herbicide «Argument» on the state of cell membranes vital organs. It was revealed that the in vitro one of the types of pesticides – herbicide «Argument» dose-dependently increases the intensity of lipid peroxidation in the membranes of the brain, liver, kidneys, and increases red blood cell hemolysis level, indicating an adverse change in the properties of the membranes of blood cellsThe results of studies that have shown that under in vitro conditions pesticide dose-dependently increases the intensity of lipid peroxidation in the membranes of the brain, liver, kidneys, red blood cells and lipid components of blood serum.

Антропогенное воздействие на биосферу является глобальной экологической проблемой. Одним из важных антропогенных химических факторов, вызывающих неблагоприятные изменения окружающей природной среды, являются пестициды, которые вносятся в окружающую среду для решения сельскохозяйственных задач и способны циркулировать и накапливаться в ней. Передаваясь по трофическим цепям, они попадают в организм человека и могут создавать угрозу его здоровью. Общие молекулярные механизмы действия пестицидов на живые организмы изучены недостаточно, несмотря на то, что известно большое количество вызываемых ими эффектов. В связи с современными представлениями в основе токсического действия ксенобиотиков на организм лежит процесс интенсификации образования свободных радикалов, вызывающих окислительный стресс. Гербициды – являются одним из малоизученных соединений, относящихся к пестицидам. В работе было исследовано влияние системного гербицида «Аргумент » на состояние мембран клеток жизненно важных органов. Выявлено, что в условиях in vitro один из видов пестицидов – гербицид. Аргумент дозозависимо повышает интенсивность процессов перекисного окисления липидов в мембранах мозга, печени, почек, эритроцитов и повышет уровень гемолиза, что свидетельствует о негативном изменении свойств мембран клеток крови.