Gleeble 3500 жоғары дәлдіктегі заманауи қондырғысын қолда-
ну арқылы 1050 алюминий қорытпасын бойлық сыналы орнақта түрлі өңдеу
режимдерімен илемдеуді физикалық модельдеу барысындағы деформация
кедергісінің өзгерісі зерттелді. Бірыңғай позицияда 1050 алюминий қорытпа-
сын әртүрлі температура мен деформация жылдамдығында көпсатылы қысу
барысындағы құрылымының өзгерісі сипатталған. Осы жолмен физикалық
модельдеуді қолданып, 1050 қорытпасын бойлық сыналы орнақта жайма-
лағанда температуралық-деформациялық өңдеу режимінің микроқұрылымға
әсеріне талдау жасалған, түйіршіктерінің өсу кинетикасы мен ұсақталуы қара-
лып, ұсақ түйіршікті микроқұрылым алу шарттары белгіленген. Деформация
температурасы 350÷450оС деформация жылдамдамдығы1,5÷5 м/с 1050 алю-
миний қорытпасының құрылымында температуралық-деформациялық өңдеу
режиміне байланысты динамикалық және статикалық кристалсыздану жүреді.
Жұмыста 1050 алюминий қорытпасын жаймалауда ұсақтүйіршікті құрылы-
мын қамтамасыз ету үшін бойлық сыналы орнақта 350-450°С температура-
сында жаймалауды жүргізу қажеттігі дәлелденген.
Түйінді сөздер: қысу, деформация кедергісі, майысқақтық, эксперимент,
беріктену, беріксіздену, кристалсыздану.
С использованием современной высокоточной установки
Gleeble 3500 исследовано закономерности изменение сопротивления де-
формации алюминиевого сплава 1050 при физическом моделирования про-
катки на продольно-клиновом стане с различными режимами обработки. С
единой позицией описано изменение структуры алюминиевого сплава 1050
при многоступенчатом обжатии при различных температурах и скоростях деформирования. При этом путем использования физического моделирования
выполнен анализ влияния температурно-деформационных режимов обра-
ботки на микроструктуру сплава 1050 при прокатке на продольно-клиновом
стане, рассмотрена кинетика роста и измельчение зерен, отмечены условия
образования мелкозернистой структуры. Установлено, что в диапазоне тем-
ператур деформаций 350÷450оС и скоростях деформирования 1,5÷5 м/с в
структуре алюминиевого сплава 1050 протекает динамическая и статическая
рекристаллизация в зависимости от температурно-деформационных режи-
мов обработки. В работе доказано, что для обеспечения структуры проката
из сплава 1050 необходимо производить прокатку полос на продольно-кли-
новом стане с температурой прокатки 350-450°С.
Ключевые слова: сжатие, сопротивление деформации, пластичность, экс-
перимент, упрочнение, разупрочнение, рекристаллизация.
Using the modern high-precision Gleeble 3500 system, the patterns
of variation in the resistance of deformation of an aluminum alloy 1050 under
physical modeling of rolling on a longitudinal-wedge mill with various processing
regimes are studied. With a single position, a change in the structure of an aluminum
alloy 1050 with a multistage compression at different temperatures and deformation
rates is described. At the same time, using physical modeling, an analysis
was made of the influence of the modes of processing temperature deformation
on the microstructure of alloy 1050 during rolling on a longitudinal-wedge mill,
the kinetics of growth and grain refinement, conditions for the formation of a finegrained
structure. It is established that dynamic and static recrystallization occurs
in the range of deformation temperatures of 350÷450оС and a deformation rate of
1.5-5 m/s in the structure of the aluminum alloy 1050, depending on the conditions
for processing the temperature deformation. It is proved that in order to ensure the
structure of rolled products from alloy 1050, it is necessary to produce rolling of
strips on a longitudinal-wedge mill with a rolling temperature of 350-450°C.
Keywords: compression, deformation resistance, plasticity, experiment, hardening,
softening, recrystallization.