Зерттеу нысандары ретінде 1030 артикулды 100% мақта матасы және келесі химиялық препараттар қолданылды: лимон қышқылы, натрий цитраты, мыс (II) сульфаты (CuSO4 · 5H2O), натрий гипофосфиті NaH2PO. Эксперименталдық жұмыс нәтижесінде қорғаныш қасиеттері бар металдан- дырылған мақта матасы алынды. Өңделген мақта маталарының физика-механикалық қасиеттері зерт- телді. Төмен вакуумды растрлық электронды микроскоптың көмегімен тоқыма талшықтарының беткі құрылымының морфологиясы зерттелді. Зерттеу нәтижесінде өңделген мақта маталарының гигроско- пиялық қасиеті жақсарып, өңдеуден кейін материалдың капиллярлығы 1,3 есе артатыны анықталды. Зерттеулер барысында, талшық аралық кеңістік өңдеуден кейін де сақталатыны анықталды, осылайша химиялық металдандырудан кейін мата ауаөткізгіштік қасиетін сақтайды. Металдандырылған мақта талшықтарының беткі морфологиясын зерттеу кезінде талшықтардың бетіне метал бөлшектері бекіп, қабықша түзетіні анықталды. Бұл материалға электрөткізгіштік қасиет береді.
В качестве объектов исследования были использованы 100% хлопчатобумажная ткань 1030 артикулов и следующие химические препараты: лимонная кислота, цитрат натрия, сульфат меди (II) (CuSO4 5H2O), гипофосфит натрия NaH2PO. В результате экспериментальной работы получена металлизированная хлопчатобумажная ткань с защитными свойствами. Изучены физико-механические свойства обработанных хлопчатобумажных тканей. Морфология поверхностной структуры текстильных волокон изучалась с помощью растрового электронного микроскопа с низким вакуумом. Исследование показало, что улучшаются гигроскопические свойства обработанных хлопчатобумажных тканей, а капиллярность материала после обработки увеличивается в 1,3 раза. В ходе исследований было обнаружено, что межволоконное пространство сохраняется после обработки, таким образом ткань сохраняет свои воздухопроницаемые свойства после химической металлизации. При изучении морфологии поверхности металлизированных хлопчатобумажных волокон установлено, что на поверхность волокон осели частицы, формируя пленку на волокнах, что придает материалу свойства электропроводности.
100% cotton fabric of 1030 articles and the following chemicals were used as objects of research: citric acid, sodium citrate, copper (II) sulfate (CuSO4 5H2O), sodium hypophosphite NaH2PO. As a result of the experimental work, a metallized cotton fabric with protective properties was obtained. The physicomechanical properties of processed cotton fabrics have been studied. The morphology of the surface structure of textile fibers was studied using a scanning electron microscope with a low vacuum. The study showed that the hygroscopic properties of the treated cotton fabrics improve, and the capillarity of the material increases 1.3 times after processing. In the course of research, it was found that the inter-fiber space is preserved after processing, thus the fabric retains its breathable properties after chemical metallization. When studying the morphology of the surface of metallized cotton fibers, it was found that particles settled on the surface of the fibers, forming a film on the fibers, which gives the material electrical conductivity properties.
