Внедрение ресурсосберегающей технологии переработки молока, основанной на принципах «зеленой» экономики, весьма значимо и актуально, т.к. при этом обеспечивается охрана окружающей среды, направляются на пищевые цели все ценнейшие компоненты молочного сырья, что позволит укрепить здоровье и материальное благосостояние различных категорий населения. Предложена рациональная переработка нетрадиционного, экологически чистого сырья – подсырной сыворотки из молока хайнака кыргызского. Впервые доказано, что она является сырьем, на основе которого можно приготовить широкий ассортимент целевых продуктов с натуральными добавками, многократно повышающими их функциональную направленность. Для подтверждения высокой биологической ценности сывороточных белков, выделенных из молока хайнака, методом капиллярного электрофореза проведен анализ их аминокислотного состава в научно-исследовательской лаборатории ФГАНУ «Всероссийский научно-исследовательский институт молочной промышленности» (г. Москва). Результаты анализа явились основанием для разработки серии новых функциональных продуктов, рецептура и технология которых защищены патентами Кыргызской Республики.
«Жасыл» экономика қағидаттарына негізделген сүтті өңдеудің ресурс үнемдейтін технологиясын енгізу өте маңызды және өзекті, өйткені бұл ретте қоршаған ортаны қорғау қамтамасыз етіледі, сүт шикізатының барлық құнды компоненттері тағамдық мақсаттарға жіберіледі, бұл халықтың әртүрлі санаттарының денсаулығы мен материалдық әл-ауқатын нығайтуға мүмкіндік береді. Дәстүрлі емес, экологиялық таза шикізатты – қырғыз хайнақ сүтінен алынған ірімшік сарысуын ұтымды өңдеу ұсынылды. Алғаш рет оның шикізат екендігі дәлелденді, оның негізінде олардың функционалды бағытын бірнеше рет арттыратын табиғи қоспалары бар мақсатты өнімдердің кең ассортиментін дайындауға болады. Хайнак сүтінен оқшауланған сарысулық ақуыздардың жоғары биологиялық құндылығын растау үшін капиллярлық электрофорез әдісімен "Бүкілресейлік Сүт өнеркәсібі ғылыми-зерттеу институты" (Мәскеу қ.) ФГАНУ ғылыми-зерттеу зертханасында олардың аминқышқылдарының құрамына талдау жүргізілді. Талдау нәтижелері рецептурасы мен технологиясы Қырғыз Республикасының патенттерімен қорғалған жаңа функционалдық өнімдер сериясын әзірлеу үшін негіз болды.
The introduction of resource-saving milk processing technology based on the principles of a “green” economy is very significant and relevant, because at the same time, environmental protection is ensured, all the most valuable components of raw milk are used for food purposes, which will improve the health and material well-being of various categories of the population. Rational processing of non-traditional, environmentally friendly raw material – cheese whey from kyrgyz khaynak milk – is proposed. For the first time, it has been proven that it is a raw material on the basis of which a wide range of target products can be prepared with natural additives that greatly increase their functionality. To confirm the high biological value of whey proteins isolated from khainak milk, their amino acid composition was analyzed by capillary electrophoresis in the Research laboratory of the All-Russian Research Institute of the Dairy Industry (Moscow). The results of the analysis were the basis for the development of a series of new functional products, the recipe and technology of which are protected by patents of the Kyrgyz Republic.
