Жұмыста Қазақстан селекциясының күздік және жаздық формадағы тритикале астығының ферментативті белсенділігін зерттеу ұсынылған. Ферменттердің белсенділігі эксперименталды түрде анықталды: амилолитикалық, протеолитикалық, сондай-ақ дифенолоксидаза және пероксидаза ферменттері. Бұл ретте, зерттелетін тритикале бидай сорттарының α-амилазасының белсенділігі оның бидайдағы белсенділігінен едәуір жоғары екені анықталды. Сонымен қатар β-амилазаның белсенділігінен төмен барлық сорттар үшін α-
амилазаның белсенділігі. Ол 59,01-62,5 шарт шегінде ауытқиды. бірл., бұл бидай 4,5 есе көп.
Β-амилазаның белсенділігі 109,54-117,67 шартты құрайды, бұл бидай дәнінің деңгейінде. Тритикале протеолитикалық ферменттерінің белсенділігі олардың бидай дәніндегі белсенділігінен екі есе артық және 0,48-0,74 шартты құрайды, ферменттерді зерттеу кезінде катализациялық тотығу-тотықсыздану реакциялары пероксидаза белсенділігі біршама жоғары
болып анықталды және 7,11-9,21 бірлікті құрайды.
В работе представлено исследование ферментативной активности зерна тритикале
озимой и яровой формы казахстанской селекции. Экспериментально определена активность
ферментов: амилолитических, протеолитических, а также ферментов дифенолоксидаза и
пероксидаза. При этом, выявлено, что активность α-амилазы исследуемых сортов зерна
тритикале значительно выше её активности в пшенице. Причем активность α-амилазы для
всех сортов ниже активности β-амилазы. Она колеблется в пределах 59,01-62,5 усл. ед., что
в 4,5 раза больше пшеничной. Активность β-амилазы составляет 109,54-117,67 усл. ед., что
практически на уровне зерна пшеницы. Активность протеолитических ферментов тритикале в два раза превышает их активность в зерне пшеницы и составляет 0,48-0,74 усл. ед.
При изучении ферментов катализирующей окислительно-восстановительной реакцией была
определена активность пероксидазы, которая оказалась несколько повышенной и составила
7,11-9,21 ед. Активность о-дифенолоксидазы в зерне колеблется от 0,29 до 0,66 ед. и находится на уровне её значений в зерне пшеницы.
The paper presents a study of the enzymatic activity of winter and spring triticale grain of
Kazakhstan selection. The activity of enzymes: amylolytic, proteolytic, as well as diphenoloxidase and
peroxidase enzymes was experimentally determined. At the same time, it was found that the activity of
α-amylase of the studied varieties of triticale grain is much higher than its activity in wheat. Moreover,
the activity of α-amylase for all varieties is lower than the activity of β-amylase. It ranges 59,01-62,5
CONV. one, which is 4.5 times more than wheat. The activity of β-amylase is 109,54-117,67 CONV.
unit, which is almost at the level of wheat. Activity of proteolytic enzymes of triticale in two times
higher than their activity in the wheat grain and is 0,48-0,74 CONV. units in the study of enzymes
catalyzing redox reaction was determined as activity of peroxidase increased several and is 7,11-9,21
units Activity o-diperoxide in the grain varies from 0.29 to 0.66 units is its value in wheat.
